Niet kunnen stoppen met eten, geen rem hebben, maar blijven eten. Keer op keer snaaien in de avond of namiddag en naderhand spijt hebben, balen van jezelf.

Herken jij je hierin dan kan ik me maar al te goed voorstellen dat je dit dolgraag wilt veranderen. En daar ga ik je in dit blogartikel dan ook bij helpen.

Op de eerste plaats is het belangrijk om te achterhalen wat er op het moment, wanneer je merkt ‘ik kan niet stoppen met eten’, écht speelt. Wat er aan de hand is. En dat gaat echt verder dan dat het zo lekker is.

Gaat het puur om de smaak, dan zou je die na bijvoorbeeld 2 koekjes wel te pakken hebben. Dus waarom vinden we het dan vaak zo lastig om te stoppen?

De meest voorkomende oorzaken heb ik hieronder op een rij gezet, net als de eerste stappen die je kunt zetten op weg naar die blijvende verandering.

#1 Je hebt veel regels en restricties rondom eten

Regels en restricties over wat je wel/niet mag eten, hoeveel, hoe vaak en/of wanneer. Het hebben van deze regels zorgt ervoor dat je juist heel veel zin krijgt in bepaalde voedingsmiddelen. Producten die je eigenlijk niet mag van jezelf.

Het versterkt de drang om het wel te nemen. Het eten roept je. Zo werkt ons brein nu eenmaal. Dat wat niet mag willen we juist of trekt de aandacht. Dat heeft dus niets met wilskracht te maken. En we hebben dit niet bij wortels, appels o.i.d. omdat we daar geen oordeel over hebben. Omdat dat wel mag.

Heb je dan een keer een regel verbroken of geef je toe aan je behoefte, dan is het ook heel lastig om te stoppen. Want nu mag het eindelijk. Hierna niet meer. Onbewust gaat dit in je brein, in je hoofd om.

To do: Breng je eetregels in kaart en stel vast wat ze werkelijk bewerkstelligen. Geven ze je controle of zorgen ze er juist voor (zoals je hierboven al hebt gelezen) dat je keer op keer de controle verliest? Ze vervolgens stap voor stap leren loslaten is de enige oplossing om de regie op je eet- en snoepgedrag terug te pakken.

Omdat dit nog niet zo gemakkelijk is en behoorlijk spannend kan zijn, besteden we hier ook aandacht aan in het ‘Fijne relatie met eten en jezelf’ traject.

#2 Je hebt op dat moment last van negatieve gedachtes

Negatieve gedachtes over jezelf bijvoorbeeld, over wat er die dag gebeurd is, vanwege gedoe op je werk of met je kinderen enzovoort.

Eten geeft je dan (tijdelijk) een goed gevoel en omdat je daar meer van wilt, je ook nog niet wilt denken aan al die vervelende dingen, kun je blijven eten en vind je het lastig om te stoppen.

To do: Op een effectieve manier om leren gaan met negatieve gedachtes zorgt er niet alleen voor dat je lekkerder in je vel komt te zitten, het zorgt er ook voor dat je ze geen uitwerking laat hebben op je eet- en snoepgedrag.

Binnenkort verschijnt hier een apart blogartikel over. Voor nu is het goed eens op te gaan schrijven van welke negatieve gedachtes jij zoal last hebt. Stel vast of ze wel echt kloppen en helpend zijn.

Uiteraard leer ik dit je ook in het ‘Fijne relatie met eten en jezelf’ traject.

#3 Je eet in de basis niet voldoende, volwaardig of lekker genoeg

Dit klinkt misschien gek. Je eet niet genoeg? Ik eet juist veel te veel denk je misschien. Wat ik hiermee bedoel is dat je in de basis niet voldoende eet. Omdat je er bijvoorbeeld geen tijd voor neemt. Dat kan ook voor een tussendoortje gelden.

Of je negeert je hongergevoel omdat je bijvoorbeeld af wilt vallen. Je eet niet maar drinkt daarvoor in de plaats water. Om zo je maag te vullen. Maar dat is niet je lijf voeden uiteraard.

Kom je dan later op de dag thuis uit je werk, of tot rust in de avond, dan kan je die enorme honger wel ervaren. En dan is het ook heel lastig om rustig te eten en op tijd te stoppen. Je lijf denkt, eindelijk eten!

Daarnaast kan niet volwaardig genoeg eten ook een oorzaak zijn. Dus over de gehele lijn vetten, koolhydraten of eiwitten missen. Bepaalde vitamines en mineralen.

Of je eet niet lekker genoeg (omdat je aan de lijn bent, een bepaald schema hebt op te volgen, of bang bent om aan te komen). Haal je geen voldoening uit je maaltijden en tussendoortjes dan is het niet gek dat je dat in koek e.d. gaat zoeken. Je brein neemt het over, ‘dit is wel erg lekker’ en voor je het weet heb je teveel gegeten, voelt het niet prettig aan.

To do: Deze kan je vast zelf invullen. Maak voldoende eten tot een van je prioriteiten. Kijk eens wat er gebeurt als je inderdaad gedurende de dag voldoende eet. Neem je maaltijden onder de loep. Zijn ze over het algemeen volwaardig? En haal je er ook echt voldoening uit? Of eet je omdat het zo hoort of omdat het er ingeslopen is. Lees ook: Wat ‘moet’ ik eten?

#4 Je hebt last van negatieve emoties

Negatieve emoties als stress, verdriet, frustratie en angsten/spanningen. Je wilt je zo niet voelen en gaat vervolgens eten. Want dat geeft je wel een goed gevoel. Je dempt je emoties ermee, verdooft dat vervelende gevoel of zoekt op die manier afleiding. Naderhand baal je natuurlijk als een stekker. Waarom heb je dit nou weer gedaan?

To do: Leer op een effectieve manier omgaan met emoties. Zodat jeze kunt ondergaan i.p.v. wegstoppen. Emoties zijn niet meer dan een signaal: er speelt iets wat je aandacht nodig heeft. Emoties zo benaderen maakt ze al minder ‘eng’. Je kan ze er laten zijn waarna jij kunt gaan vaststellen ‘oké, wat heb ik werkelijk nodig i.p.v. eten’.

Op een effectieve manier om kunnen gaan met je emoties draagt bij aan echt goed voor jezelf zorgen. Dat gaat verder dan een bad nemen of naar de kapper gaan. Vaak denken we dat afvallen ons lekkerder in ons vel laat voelen, terwijl dit veel meer te maken heeft met o.a. op een goede manier om kunnen gaan met negatieve emoties en gedachtes.

#5 Pijn en vermoeidheid spelen een rol

Naast negatieve emoties kunnen pijn en vermoeidheid ook een rol spelen. Eten om bepaalde (lichamelijke) pijn te ‘verzachten’. Om jezelf mee te troosten. Het is dan oprecht moeilijk om het bij een kleine portie te houden.

En ben je erg moe dan lijkt eten de manier te zijn om jezelf op te peppen. Maar vaak kak je daarna weer net zo hard in.

To do: Lichamelijke pijn wat meer kunnen verdragen (ondanks dat het ook echt pijn doet en het ontzettend vervelend is) heeft ook o.a. te maken met je gedachtes en hoe je daarmee om kunt gaan.

Wat vermoeidheid betreft heb je meer aan energie uit rust en slaap dan voeding. Dat sluit wel aan bij je behoefte. Ga na of je luistert naar je lijf en voldoende rust neemt en slaapt. Zo niet, wat valt erin te winnen en hoe kun je daar stap voor stap verandering in aan brengen?

#6 Disbalans

Met disbalans bedoel ik dat je merkt dat je balans in je leven mist. Je hebt vooral veel verplichtingen en komt amper aan jezelf toe. Aan je eigen behoeftes. Misschien ben je wel de hele dag druk en is op de bank ploffen met een zak chips of pak koekjes dan een fijne remedie. Even tijd voor jezelf, dit heb je nu wel verdiend. Vaak eten we dit dan ook nog eens gedachteloos op waardoor de zak of het pak zo leeg is.

Maar misschien sta je ook veel voor anderen klaar en vergeet je jezelf daarin. Ga je over je eigen grenzen, vind je het lastig om nee te zeggen. Ook dan kan eten een manier zijn om die balans voor je gevoel wat recht te trekken.

To do: Neem je balans in inspanning en ontspanning, verplichtingen en behoeftes, in geven en nemen eens onder de loep. Wat kan jij doen of heb je nodig om die balans te verbeteren?

#7 Hormonale oorzaak

Tot slot kunnen hormonen ook een rol spelen. Vooral rond je menstruatie kan je er last van hebben. Je bent bijvoorbeeld erg moe, prikkelbaar en/of somber. Je kunt ook meer honger/trek ervaren waardoor het ook lastig is om te stoppen. Helemaal als je je daarnaast niet in je hum voelt.

To do: Breng je menstruatiecyclus in kaart en kijk of je bovenstaande symptonen herkent. Ben je in de overgang dan herken je dit wellicht op andere momenten. Vaak helpt het om in deze periode (nog) wat liever voor jezelf te zijn en meer te luisteren naar je behoeftes. En is dat wat meer eten dan normaal, dan is het ook oké om hieraan toe te geven.

Tot slot

Ga bij jezelf na welke oorzaak je in het moment herkent. Dus wanneer je voelt dat je geen rem hebt, niet kunt stoppen met eten. Waarom je eet wat je eet. Waarom dat meer is dan je misschien daadwerkelijk nodig hebt. Weet ook dat het een combinatie van oorzaken kan zijn. Dat de een de ander kan versterken.

En heb je daar altijd last van of alleen op bepaalde momenten of omstandigheden (als stress)?

Goed onderzoeken waarom je doet wat je doet is een hele belangrijke stap. Niet alleen om van het veelvuldig snaaien en (vr)eetbuien af te komen, ook in het ontwikkelen van een gezonde relaxte relatie met eten en jezelf.

Want vaak eten we niet meer dan we willen puur vanwege dat eten, maar omdat er een andere behoefte is waar we niet aan tegemoet komen, of door oordelen en gedachtes over dat eten of omdat we niet goed om kunnen gaan met onze emoties en gedachtes en eten gebruiken als beloning of troost.

Hoe jij je gedraagt rondom eten is dus nooit gek of raar maar altijd verklaarbaar! Je moet alleen soms even zoeken.

N.B. Bij een dieet wordt vaak gezegd: haal het maar niet in huis, zoek een ‘gezonde’ vervanger, leg het uit het zicht, spreek met jezelf af dat je er maar 1 mag, even door de zure appel heen bijten.

Maar je begrijpt nu vast waarom dat nooit voor je gewerkt heeft. Omdat het totaal niet aansluit bij wat er werkelijk aan de hand is en wat jij nodig hebt. En het heeft dus ook niets met jou te maken. Dat je geen discipline hebt, zwak bent of heb gefaald, maar puur met de aanpak die niet werkt.

Ik hoop in ieder geval dat deze blog je de nodige inzichten en handvatten heeft gegeven, hier nu wel op een effectieve manier mee aan de slag te kunnen gaan.

Heb je meer hulp nodig? Kijk eens naar mijn online training ‘Niet nog eentje dan’ of mijn ‘Fijne relatie met eten en jezelf’ traject. Of stuur me een mailtje met de vragen die deze blog oproept, of de dingen waar je tegenaan loopt. Ik help je graag op weg!