Je niet goed genoeg voelen kan een directe link hebben met jezelf te dik, te zwaar of niet mooi genoeg vinden. Het is de nummer 1 reden waarom we af willen vallen of ooit begonnen zijn met een dieet.
De boodschap dat je pas goed genoeg bent áls je dunner bent, krijgen we (zonder dat je je hier nu misschien bewust van bent) ook mee vanuit de maatschappij, de dieetcultuur waarin we leven. Waarbinnen een slank schoonheidsideaal geldt.
Die voorschrijft hoe je eruit zou moeten zien en wat je wel en niet zou moeten eten. Die ons het gevoel geeft dat je er dan bij hoort, er mag zijn. Dat je alleen dan gezond bent, discipline hebt en vooral: goed genoeg. Dus ga of ging je op dieet.
Want niemand wil buiten de boot vallen. Iedereen wil gezien worden. Je wilt niet overkomen als ongezond of lui. En het is ook daarom dat wij het getal op de weegschaal zo belangrijk zijn gaan vinden.
Ons gewicht staat dus stiekem voor zoveel meer terwijl het dat niet zou moeten. Jij bent echt meer dan dat! Het is en blijft MAAR een kaal getal. Net zoals de cijfers in de som 4×4=16 niets meer en minder zijn dan getallen.
Maar we zijn er waarde aan gaan hechten (en logisch dus). We zijn er zelfs onze eigenwaarde aan af gaan meten. En daarmee komen we op de eerste reden waarom jij je niet goed genoeg kunt voelen.
De andere 4 redenen deel ik ook met je, in de hoop dat deze inzichten je gaan helpen daar nu eindelijk écht iets in te kunnen veranderen. Want dieet na dieet volgen gaat je daar, helaas, echt niet bij helpen. Sterker nog, het versterkt het gevoel dat je niet goed genoeg bent alleen maar. Daar ga je ook achterkomen in dit artikel.
Je niet goed genoeg voelen – Reden 1: Je eigenwaarde is gelinkt aan je gewicht of omvang
Ik doe ertoe als …, ik ben pas de moeite waard als…, of ik ben goed genoeg als ik … kg weeg. Een aantal voorbeelden van hoe we onze eigenwaarde, onze waarde als mens, zijn gaan linken aan gewicht.
Maar je eigenwaarde zou helemaal niet af moeten hangen van dat ene getal én kun je ook niet opkrikken door een lager gewicht te bereiken. Omdat eigenwaarde over hele andere dingen gaat.
Je eigenwaarde, de mate waarin je jezelf waardeert, is namelijk een optelsom van alle ideeën en meningen die je over jezelf hebt en als waarheid bent gaan beschouwen. Als waarheid GAAN BESCHOUWEN dus. Dat wil niet zeggen dát het ook echt waar is, dat het klopt. Maar je bent er in gaan geloven (en dat kan verschillende redenen hebben), ze voor waar aan gaan nemen.
Dat verhaal wat je jezelf vertelt, heeft dus veel meer te maken mét je gedachtes en overtuigingen die je over jezelf hebt.
Dan kan dat getal op de weegschaal wel veranderen, maar dat verandert niets of weinig in de gedachtes zelf. Die zijn er vaak echt nog wel. Zolang je daar tenminste niet mee aan de slag gaat. Want dan is het nooit goed genoeg.
Ook omdat je je eigenwaarde af laat hangen van zaken die BUITEN jou liggen zoals de weegschaal, of wat anderen van je vinden etc. Dan is je eigenwaarde voorwaardelijk i.p.v. onvoorwaardelijk.
Hoe is het met jouw eigenwaarde gesteld? Hoe denk jij over jezelf? Welke negatieves gedachtes en overtuigingen heb je? Zie je de link tussen jouw eigenwaarde en je gewicht?
Reden 2: Een gebrek aan compassie hebben met jezelf.
Ben je heel hard voor jezelf, streng, dan doe je het ook nooit goed genoeg en bén jij nooit goed genoeg.
Afvallen of het volgen van een dieet versterkt dit gevoel alleen maar. Het is onmogelijk om je aan alle regels rondom eten te houden dus is het wachten tot jij het ‘fout’ doet.
We geven onszelf de schuld, denken dat het aan ons ligt (terwijl hier juist het dieet de boosdoener is) en dat we geen wilskracht of discipline hebben. ‘Zo bereik ik nooit mijn streefgewicht’ en omdat dat weer samenhangt met het idee dat je je dan wél goed genoeg voelt, blijf je zo in een cirkel hangen.
Want diëten zijn niet de oplossing en werken niet. Maar zo kun je wel je hele leven lang op dieet zijn én ervaar je dus ook nooit het gevoel dát je eindelijk goed genoeg bent. Ook omdat de weegschaal iets anders laat zien.
Meer compassie leren hebben met jezelf, minder streng kunnen zijn, de lat lager leggen, inzien dat ook jij maar een mens bent, helpt je wel dichterbij het gevoel goed genoeg zijn te komen.
In mijn online training ‘Ik ben goed genoeg’ ga je dit ontwikkelen door met diverse opdrachten aan de slag te gaan, net als het vergroten van je eigenwaarde. Meer info vind je hier.
En dan een vraag voor nu: Hoe is het met jouw zelfcompassie gesteld? Herken je het streng zijn voor jezelf en dat je het daarmee ook nooit goed genoeg doet en jij niet goed genoeg bent? Zie je ook dat diëten dit versterkt?
Reden 3: Perfectionisme
Ben jij een perfectionist, liever gezegd heb je een perfectionistische inslag? (Ik hou er namelijk niet van om mensen te labelen en daarbij, als je iets bent, zou je het ook niet kunnen veranderen…) Dan kan ook dat een rol spelen in het gevoel dat je niet goed genoeg bent. Je legt de lat (extreem) hoog voor jezelf en hebt hoge verwachtingen. Je mag geen fouten maken.
Dus is het in feite wachten op het moment dat je ‘faalt’. Omdat het ook onmogelijk is om er allemaal aan te voldoen. Op deze manier bevestig je jezelf er constant in dat je niet goed genoeg zou zijn.
Op eetgebied zie je dat perfectionisme als volgt terug. Je moet het liefst, bij wijze van spreken, 100% goed eten. Gezond. Je hebt veel regels rondom eten waar je je aan moet houden. Eet je een keer te veel, of iets wat niet mag, of op het verkeerde moment (bijvoorbeeld doordeweeks i.p.v. in het weekend) dan heb je het fout gedaan en het idee dat je dag verpest is.
Je houdt er een vervelend gevoel aan over en baalt van jezelf met als uitkomst een schuldgevoel of dan maar alles opeten waar je zin in hebt omdat het toch verknald is.
De ellende van deze regels en het verbreken daarvan, is dat je niet alleen iets ‘slechts’ gegeten hebt maar dat JIJ daarmee OOK ‘slecht’ bent. Het gevoel ‘ik ben niet goed genoeg’ blijft hiermee in stand. En zo zijn diëten en eetregels juist onderdeel van het probleem.
Moet je daarnaast op andere vlakken in je leven ook altijd alles op orde hebben, dan is het niet gek dat je jezelf op bepaalde momenten gaat belonen of compenseren voor al dat harde werk. Met koek, snoep, chips of chocola bijvoorbeeld. Dat je de teugels af en toe laat vieren, omdat je eigenlijk ontzettend klaar bent met die (eet)regels.
En zo is je gedrag altijd verklaarbaar en nooit gek of stom.
Wil je minder perfectionistisch zijn, dan is het op de eerste plaats goed om na te gaan waar dat vandaan kan komen. En herken je je in het deel over eetregels dan is er één oplossing die echt werkt: ze stap voor stap leren loslaten, hoe eng ook, ik weet ‘t. (In mijn traject help ik je daarbij want ze zomaar loslaten is ook niet de manier)
Reden 4: Schaamte
Hoe je lijf eruit ‘zou moeten’ zien krijgen we op verschillende manieren mee (tv, social media, tijdschriften etc.). Dat dit in heel, heel veel gevallen ontzettend onrealistisch is niet.
Ook als je van jezelf niet (meer) dat maatje 36/38 hoeft te hebben, kun je toch dat stemmetje horen dat er wel wat zou mogen veranderen aan je lijf. En dat je dus op je eten moet gaan letten. Dat moet gaan controleren. Dat je af moet vallen enz. enz. Je kunt je zo ook gaan schamen voor je lijf, want blijkbaar ziet het er niet uit ‘zoals het hoort’.
Ik heb dat zelf ook heel sterk gehad. En wat ging ik doen? Mezelf verstoppen. Letterlijk. Achter wijdzittende kleding, zorgen dat ik niet opviel, bepaalde dingen niet ondernemen of uit de weg gaan. Mezelf in een gevangenis zetten dus. Omdat ik het gevoel had dat ik niet goed genoeg was.
Schaamte draagt dus bij aan het gevoel niet goed genoeg te zijn. Schaamte voor hoe je eruit ziet, maar je kan je ook schamen voor bepaalde karaktertrekken en eigenschappen van jezelf. Waarvan je eigenlijk niet wilt dat anderen die weten, kennen of zien.
Waar je niet over wilt praten, die je niet wilt delen. Waardoor die schaamte mede in stand wordt gehouden. En dan ben je dus ook nooit goed genoeg in jouw ogen.
Tot slot zorgt dat heersende beeld van hoe je eruit zou moeten zien er ook voor, dat we ELKAAR gaan bekritiseren. Dat we kritiek hebben op anderen die ‘niet voldoen’. Dat we opmerkingen maken, ‘grapjes’. Dat mensen belachelijk worden gemaakt. Vanwege hun lijf (bodyshaming) of omvang (fat en skinny shaming).
Dat we conclusies trekken als ‘die is dik, die is vast ongezond, lui en zal zichzelf wel niet goed verzorgen’. Of ‘die is dun, zou ze een ziekte hebben?’.
Maar misschien spreek je zelf ook wel op zo’n bekritiserende toon over je lichaam? Ga het eens na. Maar ook: waar schaam jij je voor? En vind je dit eigenlijk bij bijvoorbeeld een vriendin ook beschamend?
Reden 5: Angst voor afwijzing
We willen in de basis als mens allemaal gezien en gehoord worden. Geliefd, geaccepteerd.
Hierdoor zijn we geneigd te voldoen aan andermans verwachtingen, ons aan te passen, willen we aardig gevonden worden (ja echt, iedereen).
We willen niet afgewezen worden om wie we zijn maar ook niet om hoe we eruit zien. Zie hier de link met af gaan/willen vallen. Enerzijds doe je het voor jezelf maar anderzijds speelt hoe anderen jou zouden kunnen zien, hier stiekem toch ook vaak een rol in.
Daarbij: heb je sterk de behoefte om het de ander naar de zin te maken, sta je veel voor anderen klaar en vergeet je jezelf daarin, vind je het lastig om nee te zeggen, dan zien we ook een link met eten. Eten/snoepen om die scheve balans een beetje recht te trekken: nu even tijd voor mezelf met wat lekkers erbij. Om te ontladen, op te laden of uit troost.
De angst om afgewezen te worden kan hem ook zitten in dat je bang bent dat als mensen je echt kennen, je hele verhaal, je dan wellicht afgewezen wordt.
Ik heb gemerkt dat pas als je jezelf, incl dat wat je niet goed of mooi aan jezelf vindt, dingen waar je niet per se trots op bent kunt accepteren EN dat gecombineerd met gaan leven vanuit je waarden, die angst voor afwijzing vele malen minder wordt.
Want wie je bent, wat je doet is dan oké, is in lijn met wat JIJ belangrijk vindt en dan IS en ben jij ook goed genoeg.
Tot slot
Je kunt nog zoveel complimentjes krijgen van anderen, zo vaak horen dát je wel goed genoeg bent, als je dit zelf niet voelt, ga je jezelf ook niet goed genoeg vinden. Als persoon niet, als het gaat om je lijf niet.
Vaak hopen we dat afvallen daarvoor zorgt. Dat we ons dan beter voelen over onszelf, dat we daar meer zelfvertrouwen van krijgen, maar uiteindelijk doet het dat helaas zelden. Dat je voor afvallen kiest begrijp ik volkomen.
Want de reden dat je je niet goed genoeg voelt heeft enerzijds te maken met invloeden van buitenaf, zoals de dieetcultuur die je oplegt hoe je er uit zou moeten zien. Dus ga je op dieet want zoals je er nu uit ziet is blijkbaar niet goed genoeg. Ga je je eten proberen te controleren.
Maar omdat diëten niet werken, en dat heeft niets met jou of geen discipline hebben te maken maar alles met de aanpak zelf, ontwikkel je zonder dat je het vaak doorhebt, een hele lastig, ongezonde relatie met eten én jezelf.
En dit wordt in stand gehouden door die diëten. Want ze werken niet dus doe je het opnieuw, opnieuw, en opnieuw.
Geen kritiek naar jou dus maar om aan te geven: zoek het alsjeblieft niet langer in diëten. Dat scheelt je zoveel kostbare tijd, een slecht humeur, zelf’haat’ en energie. Maar zoek het in je relatie met eten. Waar zit het hem werkelijk in dat het ‘mis’ gaat op eetgebied.
En in de relatie met jezelf omdat het gevoel niet goed genoeg zijn vooral ook te maken heeft met de GEDACHTES die je over jezelf hebt.
Waar je in bent gaan geloven. Het heeft te maken met die dingen die je dag in dag uit tegen jezelf hoort zeggen. En dus gaat het veel meer om het leren ‘managen’ van die gedachtes.
Ik hoop oprecht dat dit artikel je de nodige inzichten heeft gegeven want ik ken het gevoel zelf helaas maar al te goed en wat een invloed het kan hebben op je dagelijks leven.
En wil jij dit ook niet meer? Het echt veranderen? Kijk dan eens naar mijn online training ‘Ik ben goed genoeg’. We duiken samen dieper in het thema en aan de hand van vragen en opdrachten werk jij stap voor stap aan jezelf wel goed genoeg te vinden, zonder dat je ooit nog een dieet hoeft te volgen. Want dat verdien je!
